วันที่ 20 มีนาคมของทุกปี เป็นวันอาสาสมัครสาธารณสุขแห่งชาติ หรือ วัน อสม.แห่งชาติ ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2536 ให้ทุกวันที่ 20 มีนาคมของทุกปี เป็นวัน อสม.แห่งชาติ เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจรวมถึงส่งเสริมให้ อสม.ได้รวมพลังสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้แก่คนไทยโดยได้ดำเนินการจัดงานครั้งแรกขึ้นตั้งแต่ปี 2537

อาสาสมัครสาธารณสุข คือ ประชาชนในหมู่บ้าน เป็นชาวบ้าน ไม่ใช่เจ้าหน้าที่กระทรวงสาธารณสุข โดยกระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า อาสาสมัครสาธารณสุข คือ ผู้นำการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของประชาชนในชุมชน และสามารถช่วยให้ประชาชนมีสุขภาพดีขึ้น ซึ่งคำว่า อสม. นั้น ย่อมาจาก 3 คำ ได้แก่

อ. คือ อาสาสมัคร ส. คือ สาธารณสุข ม.คือ หมู่บ้าน (ในอดีตมีเฉพาะการทำงานในระดับหมู่บ้าน)

หน้าที่ของ อสม. อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) มีจุดเริ่มต้นจากการที่กระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายที่จะให้ประชาชนได้รับบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึงและมีส่วนร่วมในการดำเนินงานและพัฒนาสาธารณสุข จึงได้นำเอาการสาธารณสุขมูลฐานมาเป็นกลวิธีหลักในการพัฒนา ตั้งแต่แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (2520-2524)

การดำเนินงานสาธารณสุขมูลฐานครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ และส่งเสริมให้ชุมชนตระหนักในความจำเป็น ที่จะต้องแก้ไขปัญหาสาธารณสุขของชุมชนเองโดย อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เป็นฟันเฟืองสำคัญในการดำเนินงาน เป็นจิตอาสาที่เสียสละแรงกายแรงใจ เวลา และทุนทรัพย์ในการดำเนินงานเพื่อพัฒนาหมู่บ้านให้สามารถพึ่งตนเองได้โดยมิได้รับค่าตอบแทนใด ๆ ทั้งสิ้น