กล้ามเนื้ออักเสบ (Myositis) เป็นภาวะที่ทำให้กล้ามเนื้อเกิดการอักเสบ ส่งผลให้เกิดอาการปวด บวม และอ่อนแรง กล้ามเนื้ออักเสบสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการบาดเจ็บจากการใช้งานกล้ามเนื้ออย่างหนักเกินไป การติดเชื้อ หรือภาวะทางระบบภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติ บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับสาเหตุ อาการ และแนวทางการดูแลตนเองเมื่อเกิดภาวะกล้ามเนื้ออักเสบ

สาเหตุของกล้ามเนื้ออักเสบ

กล้ามเนื้ออักเสบอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มใหญ่ ๆ ดังนี้

1. การใช้งานกล้ามเนื้ออย่างหนักเกินไป

การออกกำลังกายที่หนักเกินไป หรือการทำงานที่ต้องใช้กล้ามเนื้ออย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน อาจทำให้กล้ามเนื้อเกิดการฉีกขาดเล็ก ๆ และนำไปสู่การอักเสบได้ การออกกำลังกายโดยไม่ยืดเหยียดกล้ามเนื้อก่อนหรือไม่ให้กล้ามเนื้อมีเวลาพักฟื้นเพียงพอ ก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้

2. การติดเชื้อ

การติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียบางชนิดอาจเป็นสาเหตุของกล้ามเนื้ออักเสบได้ เช่น การติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ ไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคเอดส์ (HIV) หรือการติดเชื้อแบคทีเรียที่กระจายไปยังกล้ามเนื้อ การติดเชื้อเหล่านี้อาจทำให้เกิดการอักเสบในกล้ามเนื้อและอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย

3. ภาวะภูมิคุ้มกันผิดปกติ

กลุ่มโรคทางระบบภูมิคุ้มกันที่ทำให้ร่างกายโจมตีเนื้อเยื่อตัวเอง เช่น โรคผิวหนังอักเสบและกล้ามเนื้ออักเสบ (Dermatomyositis)
หรือโรคผิวหนังอักเสบเส้นประสาทกล้ามเนื้อ (Polymyositis) เป็นสาเหตุที่ทำให้กล้ามเนื้อเกิดการอักเสบอย่างต่อเนื่อง ภาวะเหล่านี้เป็นโรคที่พบได้ยากและมักต้องการการรักษาอย่างใกล้ชิดจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

4. การบาดเจ็บหรืออุบัติเหตุ

การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ เช่น การชนหรือกระแทก อาจทำให้กล้ามเนื้อเกิดการฉีกขาดหรือบาดเจ็บ และนำไปสู่การอักเสบ การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุมักจะมีอาการปวดและบวมร่วมด้วย

5. การใช้ยาบางชนิด

ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้ เช่น ยากลุ่มสแตตินที่ใช้ลดระดับคอเลสเตอรอล ยาบางชนิดที่ใช้รักษาโรคเบาหวาน และยาบางชนิดที่ใช้รักษาโรคมะเร็ง ผลข้างเคียงเหล่านี้อาจทำให้กล้ามเนื้ออักเสบและอ่อนแรง

อาการของกล้ามเนื้ออักเสบ

อาการของกล้ามเนื้ออักเสบสามารถแสดงออกมาในหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของการอักเสบ อาการที่พบได้บ่อยมีดังนี้

1. ปวดกล้ามเนื้อ

อาการปวดกล้ามเนื้อเป็นอาการที่พบได้บ่อยที่สุด โดยอาการปวดอาจเป็นได้ทั้งปวดเฉพาะจุดหรือปวดทั่วกล้ามเนื้อ อาการปวดอาจเพิ่มขึ้นเมื่อขยับหรือใช้งานกล้ามเนื้อที่ได้รับบาดเจ็บ

2. กล้ามเนื้ออ่อนแรง

กล้ามเนื้ออักเสบอาจทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง โดยเฉพาะเมื่อเกิดการอักเสบจากสาเหตุทางภูมิคุ้มกัน อาการอ่อนแรงนี้อาจส่งผลต่อความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน

3. บวมและแดง

บริเวณกล้ามเนื้อที่อักเสบอาจเกิดอาการบวมและแดง อาการบวมอาจเกิดจากการสะสมของของเหลวในกล้ามเนื้อ และเป็นสัญญาณของการอักเสบ

4. ขยับเคลื่อนไหวได้ยาก

การอักเสบของกล้ามเนื้ออาจทำให้การขยับหรือเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อเป็นไปได้ยาก และทำให้เกิดความรู้สึกไม่สบายในบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ