วันนี้ ( 14 ก.ย.63 ) ผู้สื่อข่าว ONB news รายงานว่า ที่บริเวณอนุสาวรีย์พระยาสุรินทร์ภักดีศรีณรงค์จางวาง ( พระ-ยา-สุ-ริน-พัก-ดีสี-นะ-ลง-จาง-วาง ) นายไกรสร กองฉลาด ผู้ว่าราชจังหวัดสุรินทร์ เป็นประธานในพิธีทำบุญแด่พระสงฆ์ จำนวน 10 รูป และเซ่นไหว้บรรพบุรุษ “แซนโฎนตา” ร่วมกับองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสุรินทร์ และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานสุรินทร์ โดยมี นายกิติเมศวร์ รุ่งธนิเกียรติ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ เป็นคณะดำเนินการจัดงานได้กล่าวรายงานถึงการจัดงาน “งานประเพณีแซนโฏนตาบูชาบรรพบุรุษ ประจำปี 2563" เพื่ออนุรักษ์ในประเพณีดั้งเดิมของชาวสุรินทร์ ถึงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณผู้ล่วงลับไปแล้ว ของจังหวัดทั้งในอดีตและปัจจุบันพร้อมกัน พร้อมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดสุรินทร์

ซึ่งประเพณี แซนโฏนตาบูชาบรรพบุรุษ เป็นประเพณีที่ชาวสุรินทร์ ที่มีเชื้อสายเขมร คนพื้นเมืองสุรินทร์ บรรดาลูกหลานที่ไปทำงานในพื้นที่ต่างๆ จะเดินทางกลับมาหาครอบครัวกันอย่างพร้อมหน้าพร้อมตา เพื่อทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว เป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ โดยมีความเชื่อว่าเมื่อถึงวันแรม 1 ค่ำ เดือน 10 ประตูยมโลกจะเปิด เพื่อให้ผู้รับกรรมที่อยู่ในนรกสามารถเดินทางมาเยี่ยมญาติได้ ชาวเขมรจะจัดทำอาหารขนม ข้าวต้ม ไปทำบุญอุทิศส่วนกุศลที่วัด ในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 10 และเชื่อว่าผีจะออกมาจากยมโลกได้ 15 วัน หลังจากนั้นต้องกลับไปรับกรรมในยมโลกตามเดิม

การประกอบพิธีแซนโฏนตา แต่ละบ้านจะเตรียมเครื่องเซ่นไหว้ต่าง ๆ ทั้งอาหารคาว หวาน ผลไม้ อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อเซ่นไหว้ศาลปู่ตาประจำหมู่บ้าน เซ่นไหว้ศาลพระภูมิประจำบ้าน ประกอบพิธีกรรมแซนโฎนตาที่บ้าน และประกอบพิธีกรรมที่วัด โดยการทำเช่นนี้เพื่อให้บรรพบุรุษรับผลบุญกุศลที่อุทิศไป ทำให้บ่วงกรรมที่มีบรรเทาลงซึ่งชาวเขมรยึดถือประเพณีนี้สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ด้วยความเชื่อที่ว่าถ้าในยุคของตนได้แซนโฎนตาให้แก่บรรพบุรุษ ปู่ย่า ตา ยาย พ่อแม่ ที่ล่วงลับไปแล้ว รุ่นลูกจะต้องแซนโฎนตาให้ตนเหมือนกันเพื่อให้ลูกหลานต้องปฏิบัติสืบทอดต่อๆ กันไปไม่มีสิ้นสุด