30 ต.ค. 2370 วันสถาปนา “ท้าวสุรนารี”
31 ต.ค. 2563, 08:50
วันนี้ในอดีตเมื่อ 193 ปีที่แล้วตรงกับวันที่ 30 ตุลาคม 2370 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งคุณหญิงโม ซึ่งเป็นภรรยาปลัดเมืองนครราชสีมา ขึ้นเป็น”ท้าวสุรนารี” จากวีรกรรมที่ใช้อุบายต่อสู้กับทหารลาวของเจ้าอนุสงศ์แห่งเวียงจันทน์ที่ก่อการกบฏยกทัพมาตีนครราชสีมา
วันที่ 30 ตุลาคม 2370 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 โปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ คุณหญิงโม ภริยาของพระยามหิศราธิบดี (พระยาปลัด) ที่ปรึกษาราชการแห่งเมืองนครราชสีมา ขึ้นเป็น "ท้าวสุรนารี” จากวีรกรรมที่ใช้อุบายต่อสู้กับทหารลาวของ เจ้าอนุวงศ์ แห่งเวียงจันทน์ ซึ่งก่อกบฎยกทัพมาตีเมืองนครราชสีมาได้สำเร็จ และได้กวาดต้อนชาวโคราชไปเป็นเชลย รวมทั้งคุณหญิงโมด้วย
ระหว่างการเดินทางคุณหญิงโมได้ออกอุบายขอมีดพร้าจอบเสียมจากทหารลาว ว่าจะนำไปตัดไม้ทำที่พักแรม แต่แท้จริงได้นำมาเสี้ยมไม้เก็บซ่อนไว้เป็นอาวุธ ทั้งยังหลอกล่อให้การเดินทางล่าช้า เพื่อรอกำลังสนับสนุนจากรุงเทพฯ จนเมื่อเข้าเขตทุ่งสัมฤทธิ์ เมืองพิมาย คุณหญิงโมจึงวางแผนโจมตีกองทัพของเจ้าอนุวงศ์จนได้รับชัยชนะต้องล่าถอยออกไป ก่อนที่ทัพจากกรุงเทพฯ จะมาสมทบ
จากความดีความชอบครั้งนี้ รัชกาลที่ 3 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ คุณหญิงโมเป็น”ท้าวสุรนารี” พร้อมเครื่องยศทองคำ เช่น ถาดทองคำ จอกหมาก กู่ ตลับทองคำสามใบ เต้าปูนทองคำ คนโทน้ำทองคำ ขันทองคำ เป็นต้น นับเป็นสตรีสามัญชนในประวัติศาสตร์ที่ได้รับการยกย่องให้เป็นวีรสตรีของชาติ
ท้าวสุรนารีหรือคุณหญิงโม เกิดปี 2314 สมัยแผ่นดินกรุงธนบุรี เมื่ออายุ 25 ปีได้แต่งงานกับเจ้าพระยาหิศราธิบดี (ทองคำ) ที่ปรึกษาราชการเมืองนครราชสีมาแต่ครั้งยังดำรงตำแหน่งปลัดเมืองนครราชสีมา มีนิวาสสถานอยู่บริเวณตรงข้ามวัดพระนารายณ์มหาราช (วัดกลางนคร)
ท้าวสุรนารีถึงแก่กรรมเมื่อปี 2395 รวมอายุได้ 81 ปี หลังการทำพิธีฌาปนกิจแล้ว เจ้าคุณสามีได้สร้างเจดีย์บรรจุอัฐิไว้ ณ วัดศาลาลอย ต่อมาเจดีย์ชำรุดจึงย้ายมาบรรจุไว้ที่วัดพระนารายณ์มหาราช จนเมื่อสร้างอนุสาวรีย์ของท่านไว้ที่หน้าประตูชุมพล เมื่อปี 2477 จึงได้อัญเชิญอัฐิของท้าวสุรนารีมาบรรจุในฐานอนุสาวรีย์ด้วย เพื่อคุ้มครองชาวเมืองนครราชสีมาให้อยู่รอดปลอดภัยเหมือนวีรกรรมของท่านในอดีต
เมื่อวันที่ 5 เมษายน 2524 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงวางพวงมาลา ณ อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี ในโอกาสนี้รัชกาลที่ 9 พระราชทานบรมราโชวาทมีความตอนหนึ่งว่า
“ท้าวสุรนารีเป็นผู้ที่เสียสละเพื่อให้ประเทศชาติได้อยู่รอดปลอดภัย ควรที่อนุชนรุ่นหลังจะได้ระลึกถึงคุณงามความดีของท่าน บ้านเมืองทุกวันนี้เป็นสิ่งที่ต้องหวงแหน การหวงแหนคือต้องสามัคคีรู้จักหน้าที่ทุกฝ่ายต้องช่วยกัน ชาวนครราชสีมาได้แสดงพลังต้องการความเรียบร้อย ความสงบ เป็นปัจจัยสำคัญทำให้ชาติกลับปลอดภัยอีกครั้งหนึ่งแม้ว่าสถานการณ์รอบตัวเราและรอบโลกจะผันผวนและล่อแหลมมาก แต่ถ้าทุกคนเข้มแข็ง สามัคคี กล้าหาญ และเอื้อเฟื้อต่อกันชาติก็จะมั่นคง..”
ภาพ : ข่าว : Internet
WWW.Facebook.com/เกษม ลิมะพันธุ์
สมาคมหนังสือพิมพ์ภาคใต้แห่งประเทศไทย