วันที่ 10 ธ.ค. 64 ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความเกี่ยวกับ  วัคซีนกระตุ้นเข็ม 3 ผ่านเฟซบุ๊ก Yong Poovorawan โดยระบุว่า

การกระตุ้นเข็ม 3  ตามหลังวัคซีนเชื้อตาย ได้รับการตีพิมพ์แล้วในวารสารที่เก่าแก่ และยอมรับทั่วโลก "VACCINE" เป็นการกระตุ้นด้วย AstraZeneca ได้ผลดี ดังรายละเอียดอ่านได้จากวารสาร https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2021.11.083 ดังรายละเอียดดังรูป

ส่วนการศึกษา การกระตุ้นเข็ม 3 ตามหลังวัคซีนเชื้อ ด้วยวัคซีนชนิดต่างกัน  ได้แก่ กระตุ้นด้วยวัคซีนเชื้อตาย (Sinopharm) ไวรัส Vector (AstraZeneca) หรือ mRNA (Pfizer)  ที่ระยะเวลา 3 เดือนหลังเข็ม ที่ 2  ได้ส่งไปในวารสารแล้ว พร้อมกับเผยแพร่ใน MedRxiv  https://medrxiv.org/cgi/content/short/2021.12.03.21267281v1 จะเห็นว่าทั้ง 3 วัคซีนที่ใช้กระตุ้น สามารถกระตุ้นภูมิต้านทานขึ้นได้ ในระดับที่แตกต่างกัน

ถ้าวัดภูมิต้านทานต่อ Spike โปรตีน การกระตุ้นด้วย mRNA จะได้ภูมิต้านทานสูงสุด รองลงมาคือ virus Vector  แล้วตามด้วยเชื้อตาย วัคซีนเชื้อตายมีส่วนของไวรัสทั้งตัวจึงมี nucleocapsid จึงตรวจพบภูมิต้านทานต่อ nucleocapsid  การตรวจวัดซีรั่ม IgA การตอบสนองสูงใน mRNA และไวรัส Vector  มากกว่าวัคซีนเชื้อตาย  ตามที่เคยกล่าวมาแล้ว วัคซีนเชื้อตายเป็นตัวเริ่มต้นที่ดี แต่เป็นตัวกระตุ้นที่ไม่ดี ในการกระตุ้น ควรใช้วัคซีน  virus vector  หรือ mRNA